Wiadomość - Tove Jansson

Tytuł oryginału: Meddelande

Wydawnictwo: Marginesy 
Data wydania: luty 2015
Liczba stron: 320
Format: 135 x 210 mm 
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
ISBN: 978-83-64700-72-9

Wiadomość jest moim kolejnym spotkaniem z prozą Tove Jansson skierowaną do dorosłych czytelników. Jakiś czas temu miałam okazję czytać Uczciwą oszustkę, która wzbudziła we mnie raczej mieszane uczucia - zainteresowanych odsyłam do zapoznania się z moimi wrażeniami z lektury. Wiadomość to zbiór opowiadań wydany w oryginale w 1997 roku, będący ukłonem w stronę najwierniejszych czytelników i pożegnaniem Tove z jej pisarską twórczością. 

Zbiór zawiera kilkanaście opowiadań z różnych okresów życia artystki, która poza pisarstwem trudniła się również malarstwem, rzeźbą i rysunkiem. Początkowe opowiadania pochodzą z lat dzieciństwa i młodości Tove i charakteryzują się pewną frywolnością, charakterystyczną dla tego wieku. Dalsze utwory, w moim odczuciu, są bardziej melancholijne i spokojne - takie jakie jest życie starszego człowieka, który już niejednego doświadczył, z niejednym przykrym zdarzeniem miał okazję się spotkać i zmierzyć.

Tove pisze o przyjaźni, miłości, podróżach, ale przede wszystkim o trudnej roli bycia artystą, o pracy i rozterkach malarzy, rzeźbiarzy, rysowników i pisarzy, o ich bezustannym dążeniu do perfekcji i poszukiwaniu bodźców. Opowiadania Tove pełne są przemyśleń o otaczającym ją świecie, przy czym autorka stara się nie narzucać czytelnikowi swojego punktu widzenia, a jedynie naprowadzać na istotne kwestie. Jej proza jest oszczędna, a przy tym niezwykle subtelna i delikatna, działająca kojąco na sięgającego po nią odbiorcę. Obcowanie z opowiadaniami Tove wymaga uwagi i koncentracji, całkowitego wyciszenia tak, by móc w pełni chłonąć wskazówki, które chce nam przekazać. Nie odnajdziecie tutaj chaotyczności - wszystko wydaje się być idealnie przemyślane, a każde słowo precyzyjnie dobrane. W opowiadaniach Tove widać jej wrażliwość na otaczający ją świat, szczególnie na naturę, która odgrywała bardzo ważną rolę w jej artystycznym życiu. Gołym okiem można zauważyć jej zachwyt nad tym, co piękne, choć niepozbawione wad. 

Wystarczy podstawowe pojęcie o życiu i twórczości Tove Jansson, by w kolejnych opowiadaniach odnaleźć wątki autobiograficzne. Choć czytałam kilka opinii, że warto przed lekturą opowiadań zapoznać się z biografią Tove Jansson. Mama Muminków autorstwa Westin Boel, to okazało się to niekonieczne. Samej udało mi się wychwycić kilka faktów z jej życia, a na kolejne naprowadził mnie film dokumentalny, do którego odsyłam poniżej. 

Opowiadania zawarte w zbiorze tworzą swego rodzaju portret jednej z najbardziej utalentowanych artystek ubiegłego stulecia. Zdaję sobie sprawę z tego, że nie jest to proza, która będzie w stanie zachwycić każdego czytelnika, ale mimo wszystko zachęcam do zapoznania się z tym, co chciała przekazać Tove w swoich utworach skierowanych do dorosłych. Już teraz wiem, że jeszcze nie raz wrócę do lektury tego zbioru, by przypomnieć sobie swoje ulubione opowiadania. Gorąco polecam jeśli lubicie takie niespieszne klimaty. 

Właściwie chodzi wyłącznie o to, żeby nie poddać się zmęczeniu, nigdy nie dopuścić do braku zainteresowania, do obojętności, nigdy nie zagubić swej bezcennej ciekawości, bo wtedy człowiek sam sobie pozwala umrzeć[1].

W kilku słowach wspomnę też o polskim wydaniu. Okładka została według mnie idealnie dobrana do znajdującej się wewnątrz treści, oddając jej klimat i melancholię. Nie jestem sobie w stanie wyobrazić innego wyboru. Cennym wprowadzeniem okazał się tekst, której autorem jest Philip Teir, dziennikarz i pasjonat twórczości Tove Jansson.  

Uczciwa oszustka

__________________________________________________

Za możliwość przeczytania książki dziękuję serdecznie

Wydawnictwu Marginesy

Książkę przeczytałam w ramach wyzwań: 52 książki 2015; Przeczytam tyle, ile mam wzrostu (2,5 cm);

[1] Tove Jansson, "Wiadomość", wyd. Marginesy, 2015, s.228.